در یکصد وسی و دومین جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر چه گذشت؟

یکصد وسی و دومین جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر در حالی دیروز با مصوبات تاریخی و تکراری به کار خود پایان داد که این ستاد نتوانسته سیاست اعتدال در نگاه و تسریع در عمل را پیاده کند و پس از ۳۷سال فقط از یک ساختمان در شمال شهر به ساختمان گرانقیمت دیگری اسباب‌کشی کرده است.

به گزارش سایت تخصصی مددکاری اجتماعی ۲۰۱۵ به نقل از روزنامه جوان، روز گذشته در حالی یکصد و سی و دومین جلسه ستاد مبارزه با مواد‌ مخدر با حضور حجت‌الاسلام حسن روحانی، رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت تشکیل شد که کمی آن‌سوتر در گوشه و کنار شهر، ‌در حاشیه بزرگراه‌هایی مانند چمران یا پارک‌های محلات جنوبی و میانی شهر، ‌زنان و مردان بسیاری سر در گریبان فرو برده و خماری‌شان را با سرخوشی نشئگی از بین می‌بردند و آنهایی که چیزی برای مصرف نداشتند با تمام ضعف ناشی از درد خماری‌شان در کوچه و پس کوچه‌ها می‌گشتند تا شاید در میان زباله‌ها چیز دندان‌گیری پیدا کنند و برای خرید مواد بفروشند یا حتی صندوق صدقاتی که بتوانند از لابه‌لای شکاف کوچکش اسکناسی برای پایان دادن به خماری شان صید کنند.
وضعیت آسیب‌های اجتماعی و اعتیاد به عنوان یکی از اصلی‌ترین پیش زمینه‌های بروز و ظهور دیگر آسیب‌ها وارد مرحله هشدار‌آمیز شده است؛ بحرانی که در کنار برگزاری نشست‌ها و سخنرانی از پشت تریبون رسانه‌ها، به اقدام و عمل فوری نیازمند است تا اوضاع از این بحرانی‌تر نشود. این در حالی است که هم اکنون ستاد مبارزه با مواد مخدر در حال اسباب‌کشی به ساختمان تازه‌ای است که بنا به گزارشاتی پنج برابر ساختمان فعلی قیمت دارد. هرچند ساختمان فعلی این سازمان نیز در یکی از بهترین مناطق شهر است و با پاتوق‌های اصلی معتادان چندین کیلومتر فاصله دارد.

۱۰ سال گذشت
10 سال از ابلاغ سیاست‌های کلی مبارزه با مواد‌ مخدر از سوی مقام معظم رهبری می‌گذرد ۱۰ سالی که باید با اجرای این سیاست‌ها شاهد کاهش روند رشد اعتیاد و آسیب‌های ناشی از آن باشیم اما طی سال‌های گذشته نه فقط روند رشد متوقف نشده بلکه شاهد افزایش اعتیاد در جامعه بوده‌ایم؛ ‌افزایشی که در حوزه بانوان بسیار جدی‌تر مطرح می‌شود و بنا به تأکید وزیر کشور از ۴ درصد به ۱۰ درصد رسیده است.

مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۵ در ابلاغ سیاست‌های کلی مبارزه با مواد مخدر تصریح کردند: «‌سیاست‌های کلی در باب مواد‌ مخدر، نهایی و ابلاغ گردید ولی این نگرانی همچنان باقی است که دست‌اندرکاران، بلای بزرگ و تهدید عظیمی را که از این سو متوجه کشور است، به درستی برآورد نکنند و باز هم مشکلات روی هم متراکم شود. لذا از آقایان محترم انتظار می‌رود که هرکدام سهم دستگاه خود در اجرایی کردن این سیاست‌ها را با سرعت و قاطعیت و بدون فوت وقت به مرحله‌ عمل برسانند.‌‌» با نگاهی به بیش از ۵ میلیون نفری که طبق آمار غیر رسمی مصرف‌کننده مواد مخدرند و همچنین ۱۲ میلیون نفری که به عنوان خانواده و اطرافیان افراد معتاد با مسئله اعتیاد درگیرند، بهتر می‌توان متوجه شد دست‌اندرکاران، بلا و تهدید بزرگ اعتیاد را به درستی برآورد نکرده‌اند.

جلسه‌ای برای معتادان و اعتیاد
روز گذشته اما جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر به ریاست رئیس‌جمهور و با حضور تعدادی از اعضای هیئت دولت برگزار شد تا اقدامات و پیگیری‌های دولتمردان در مسیر مبارزه با مواد مخدر اطلاع‌رسانی شود. حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر با تأکید بر لزوم هماهنگی قوا، دستگاه‌ها و نهادهای مسئول در امر مبارزه با مواد‌ مخدر از مرحله پیشگیری و درمان برای تقویت صیانت اجتماعی ‌افزود: ‌بهره‌گیری از تجربیات جهانی، توجه ویژه به کنترل ورود پیش‌سازها و مبارزه با تولید مواد‌ مخدر صنعتی و شیمیایی، تجهیز فنی گمرکات، مقابله قاطع با توزیع‌کنندگان و خرده‌فروشان به ویژه در مدارس، دانشگاه‌ها و اماکن عمومی و همچنین جمع‌آوری و ساماندهی متجاهرین در فرآیند مبارزه با آسیب‌های اجتماعی و مظاهر عمومی آن دارای اولویت است.

روحانی نقش دستگاه‌های تبلیغی، رسانه‌ها و به ویژه صدا و سیما را در همه مراحل، از جمله پیشگیری و آموزش عمومی مهم ارزیابی کرد و افزود: پاکسازی محیط اجتماعی از مظاهر اعتیاد برای کاهش نگرانی جامعه و خانواده‌ها مسئولیتی ملی و همگانی است.

وظایف آموزش و پرورش و صدا و سیما در پیشگیری از اعتیاد
عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در این جلسه گزارشی از عملکرد ستاد مبارزه با مواد مخدر و دستگاه‌های تابعه در سال ۹۴ و سه ماهه اول سال ۹۵ در حوزه پیشگیری و درمان ارائه کرد.

بر اساس این گزارش در سال ۹۴ بیش از ۷۰۰ هزار نفر از معتادان به مواد مخدر در ۷ هزار و ۵۰۰ مرکز مورد درمان قرار گرفتند و ۲۲ هزار نفر هم با مراجعه به مراکز درمان خیابانی (ماده ۱۶) درمان شدند.

همچنین در این نشست طرح توانمند‌سازی پیشگیری اولیه از اعتیاد در وزارت آموزش و پرورش (در اجرای بند ۴ سیاست‌های کلی مبارزه با مواد مخدر) مورد تصویب قرار گرفت. بر این اساس وزارت آموزش و پرورش موظف شد با همکاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، اقدامات مربوط به پیشگیری را در مدارس ۱۱ استان به صورت عمومی اجرایی کند. همچنین در این جلسه مقرر شد اعتبار مورد نیاز برای تقویت و استحکام بیشتر مستحدثات مرزی و یگان‌های عملیاتی نیروی انتظامی به منظور افزایش توان مقابله با قاچاقچیان مواد مخدر تأمین و ظرف مدت دو سال اجرایی شود.

در حوزه افزایش توانمندی‌ها نیز وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف شدند در راستای ایجاد، راه‌اندازی و توسعه مراکز کاهش آسیب، نگهداری، درمان معتادان اقدامات لازم را انجام داده و خدمات مورد نیاز را به این قشر ارائه کنند. همچنین در این جلسه مقرر شد موضوع پیشگیری به عنوان اولویت در چهار استان سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان و آذربایجان غربی مورد تمرکز بیشتر ستاد مبارزه با مواد مخدر قرار گیرد.

کمی آن‌سو‌تر
با وجود این گزارش‌ها و تصمیم‌گیری‌ها، اقدامات انجام شده در حوزه پیشگیری و درمان اعتیاد اما چندان موفقیت‌‌آمیز نبوده است و حالا علاوه بر زنان و مردان معتاد متجاهر با نوزادان معتاد رها شده نیز مواجهیم؛ نوزادانی که به گفته فاطمه دانشور، رئیس کمیسیون اجتماعی شورای شهر ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان خرید و فروش می‌شوند و به گفته مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز این نوزادان که گاهی با بیماری ایدز به دنیا می‌آیند، رها می‌شوند.
این معضلات بیانگر آن است که صرف برگزاری جلسات و سخنرانی‌ها و ارائه آمار و ارقام دردی از چالش‌های پیچیده اجتماعی از جمله اعتیاد دوا نمی‌کند. بنا به تأکید حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی باید رویکردی مبتنی بر اعتدال در نگاه و تسریع در عمل داشت. این در حالی است که در خلأ اقدامات فوری و درک اهمیت موضوع با گسترش آسیب‌های اجتماعی و اعتیاد مواجهیم.

حالا دیگر پاتوق معتادان به محلاتی نظیر هرندی و برخی بوستان‌ها و در حاشیه بزرگراه‌های پایتخت و شهرهای بزرگ محدود نیست. گوشه و کنار بسیاری از محلات شهر پاتوق معتادانی شده که خیلی وقت‌ها بی‌توجه به عبور عابران و صدها چشمی که نظاره گر آنهاست، ‌پایپ‌های‌شان را پر و خالی می‌کنند و نشئگی ناشی از مصرف انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی را در رگ‌های‌شان می‌ریزند و ما همچنان در حال برگزاری جلسات و همایش‌های مختلف با موضوع اعتیاد هستیم و به جای انعکاس تصاویر واقعی جامعه اخبار این همایش‌ها را مخابره می‌کنیم.